Levensmissie: zin of onzin?

“Iets hebben om naar te streven en voor te leven is een cruciale factor voor ons psychisch  welzijn.” 

Levensmissie. Het woord laat menigeen niet onberoerd. Afhankelijk van hoe je in het leven staat, tuimelen er divers gekleurde associaties je hersenpan binnen.

Als therapeut en coach werk ik wel vaker met mensen die er bevlogen mee aan de slag gaan. Maar evengoed zie ik hoe velen ermee worstelen.

Dat heeft veel met onze tijdsgeest te maken. De uitdrukking past uitstekend in een maatschappij waar de maakbaarheid van het leven gepredikt wordt.

“Het begrip ‘levensmissie’ past volledig in onze tijdsgeest waar de maakbaarheid van het leven uitgedragen wordt.”

De maakbaarheid van het leven

Het klopt natuurlijk voor een stuk dat we de architect zijn van ons eigen leven. Die gedachte geeft hoop. Het idee dat we ons leven zelf kunnen vormgeven wakkert ons verantwoordelijkheidsgevoel aan. Niets zo goed als een portie aansprakelijkheid om ons nuttig en zinvol te voelen. Iets hebben om naar te streven en voor te leven is dan ook een cruciale factor voor ons psychisch welzijn. 

Maar er zijn ook zware valkuilen aan dit idee van maakbaarheid verbonden. Bijvoorbeeld als we ons geluk koppelen aan succesvol zijn. Voel je de druk al stijgen?! Zo’n premisse kan heel wat nare gevolgen hebben.

Als we ervan uitgaan dat geluk ‘verdiend’ moet worden, dan staan we per definitie al niet open om het gewoon spontaan te ontvangen. Wanneer het in onze schoot geworpen wordt, zullen we het misschien niet eens merken…

Als we geluk koppelen aan succesvol zijn, dan geven we onszelf de boodschap dat we pas mogen genieten van ons leven wanneer we het gemaakt hebben. Dat is zoals leven met de handrem op.

 

“Als we geluk koppelen aan succesvol zijn, dan geven we onszelf de boodschap dat we pas mogen genieten van ons leven wanneer we het gemaakt hebben. Dat is zoals leven met de handrem op.”

Female,Hand,Pulling,Handbrake,In,The,Car.,Woman,Driving,Car

De lat van de miserie

Sommigen krijgen dan ook haast een paniekaanval bij het begrip levensmissie. Het tovert nl. meteen die hoge lat naar boven. Die lat die buiten hun bereik ligt. Het recept voor hun miserie. Voor hen straalt de term de druk van hoge verwachtingen uit.

“De term tovert bij sommigen meteen die hoge lat naar boven. Die lat die buiten hun bereik ligt. Het recept van hun miserie.”

In de greep van faalangst geven ettelijken het formuleren van hun levensopdracht bij voorbaat al op. Want ‘Als ik het niet probeer, kan ik ook niet mislukken.’… Of ze gaan zich in gedachten neerhalen: ‘Help ik heb geen levensmissie! Hoe kan het ooit goedkomen met mij?!’

Nog anderen steken net een serieus tandje bij om zichzelf en de wereld toch maar te bewijzen dat ze het kunnen, dat ze goed genoeg zijn. Hier wordt het hebben van een levensmissie haast symbool voor het gevecht tegen een laag zelfbeeld.

De bullshit-detector

Dit kan anderen dan weer triggeren die niet willen meelopen in dat straatje. Bij sommigen onder hen gaat de bullshit-detector af wanneer ze de term tegenkomen.

Levensmissie wordt door hen instant gecategoriseerd als een duur woord of als ‘lucht in pakjes’. Die negatieve bijklank heeft te maken met een aversie voor wat zij zien als misplaatste ambitie.

Het is een opstand tegen de mens die (onbewust) achter de tralies van de maakbare wereld leeft. Een universum waar uiterlijke status en succes de boventoon voeren.

Waar falen gezien wordt als kwetsbaarheid en kwetsbaarheid als zwakte. Als een vervelende vlieg die roet in het eten gooit van het perfecte plaatje.

Een wereld die niet in het minst gepromoot wordt op sociale media waar velen uitpakken met hun ‘happy feel good’- leven’. Maar waar vaak het laagje vernis vanaf druipt die de teerheid erachter moet maskeren.

“Die negatieve connotatie heeft te maken met een opstand tegen de mens die (onbewust) achter de tralies van de maakbare wereld leeft. Een universum waar uiterlijke status en succes de boventoon voeren.”

Het klinkt zo naïef… Alsof het om een vervloekte stad in een sprookje gaat. En toch is dit waar onze samenleving onder kreunt.

De burn-out pandemie is maar één van de gevolgen ervan. De cijfers worden vnl. ingevuld door nobele strevers die hun grenzen niet voelen doordat ze verblind zijn door de angst om niet aan het ideaalbeeld te voldoen. De faalangst zit behoorlijk diepgeworteld.

 Als sociale wezens willen nl. loyaal zijn aan de normen van de omgeving waarin we leven. We willen erbij horen.

“Als sociale wezens willen we loyaal zijn aan de normen van de omgeving waarin we leven. We willen erbij horen.”

Zij die steigeren bij het woord ‘levensmissie’ uiten daarmee hun weerzin tegen de tendensen van de wereld van de schone schijn.

Met dat laatste niets verkeerd. Ik kom gaarne mee in opstand tegen toxische structuren die gedijen in maakbaarheid op overdrive!

Maar er klopt iets niet als je mensen met een levensmissie etiketteert als blaaskaken. Het is een cynische kijk. En cynisme is de afweer van de verbitterde. Het bombardeert je tot slachtoffer van je teleurstelling. 

“Cynisme is de afweer van de verbitterde. Het bombardeert je tot slachtoffer van je teleurstelling.”

Levensmissie als pleidooi voor diepgang

Is het niet fijner iets constructiefs te doen met je ontgoocheling? Zoals het definiëren van een levensmissie bijvoorbeeld?! 😉

Veel van wat er misloopt in relaties en in de wereld tout court, heeft te maken met mensen die onbewust in het leven staan. Omdat ze zichzelf niet kennen, geloven ze niet in hun kracht om iets positiefs te betekenen. Noch voor zichzelf, noch voor de ander. Omdat de behoefte om gezien te worden fundamenteel menselijk is, is van betekenis zijn op een negatieve manier ‘the next best thing’. Zo gebeurt er veel onrecht, al dan niet opzettelijk.

Ik wil dan ook een warm pleidooi houden om op positieve wijze aanwezig te zijn gedurende de tijd dat je hier rondloopt. Doe het voor jezelf en voor je omgeving. Doe het ook voor al die mensen die er zelf niet bij geraken.

Dit vereist enig bewustzijn. Daar kan het nadenken over je levensmissie wonderwel bij helpen.

“Nadenken over je levensmissie brengt je naar een hoger overkoepelend perspectief. Het geeft je bestaan een diepere betekenis. Het verheldert je pad naar vervulling.”